KG:003:2023:2 Aandelenfusie met open CV

Aanleiding

X bezit alle aandelen in een open commanditaire vennootschap (artikel 2, derde lid, onderdeel f, van de Algemene wet inzake rijksbelastingen). De open commanditaire vennootschap (hierna: OCV) houdt alle aandelen in een besloten vennootschap (hierna: X BV). X BV drijft een onderneming. X is voornemens om een deel van zijn indirect gehouden belang in X BV te schenken aan zijn kind en hierbij gebruik te maken van de doorschuifregeling.

Hiertoe vinden de volgende stappen plaats:

1. Een aandelenfusie tussen de OCV en een nieuw opgerichte BV (hierna: Y BV), waarbij Y BV de aandelen in de OCV verkrijgt.
2. Het ondernemingsvermogen in X BV wordt als dividend via de OCV uitgekeerd aan Y BV.
3. Een gedeelte van Y BV wordt afgesplitst naar een nieuw op te richten vennootschap (Z BV).
4. De aandelen in Z BV worden met een beroep op de doorschuifregeling van artikel 4.17c van de Wet inkomstenbelasting 2001 (hierna: Wet IB 2001) door X geschonken aan zijn kind.   

Vraag

Is de aandelenfusie in overwegende mate gericht op het ontgaan of uitstellen van belastingheffing, nu deze aandelenfusie onderdeel uitmaakt van een samenstel van rechtshandelingen gericht op het met toepassing van de doorschuifregeling schenken van aandelen?

Antwoord

Nee, de aandelenfusie is niet in overwegende mate gericht op het ontgaan of uitstellen van belastingheffing. De aandelenfusie maakt onderdeel uit van een samenstel van rechtshandelingen, gericht op het met toepassing van de doorschuifregeling kunnen schenken van aandelen aan een bedrijfsopvolger.

Beschouwing

Om te beoordelen of de aandelenfusiefaciliteit van artikel 3.55 Wet IB 2001 van toepassing is, wordt eerst beoordeeld of de aandelenfusie plaatsvindt op grond van zakelijke overwegingen. Hiervan is geen sprake. Aan de aandelenfusie ligt een aandeelhoudersmotief ten grondslag.

Vervolgens wordt beoordeeld of de fusie is gericht op het ontgaan of uitstellen van belastingheffing. Omdat bij de aandelenfusie de verkrijgingsprijs wordt doorgeschoven, is van ontgaan geen sprake. Er is sprake van uitstel als een handeling of een samenstel van rechtshandelingen erop is gericht een min of meer acute verplichting uit te stellen. MvT, Kamerstukken II, 1998/99, 26 727, nr. 3, p. 115  

Voor de splitsingsfaciliteit van artikel 3.56 Wet IB 2001 geldt eenzelfde toets als hiervoor beschreven voor de aandelenfusie.
Volgens de staatssecretaris kan van de splitsingsfaciliteit gebruik worden gemaakt in een situatie waarin in het kader van een reële bedrijfsopvolging de houdstermaatschappij via een juridische splitsing wordt opgesplitst om – na de splitsing – de aandelen in de vennootschap die het belang in de werkmaatschappij houdt met toepassing van de doorschuiffaciliteit te kunnen schenken aan de opvolger:

“Naar aanleiding van de vragen bevestig ik dat een splitsing die enkel is gericht om in het kader van een reële bedrijfsopvolging de houdstermaatschappij via een juridische splitsing op te splitsen om - na de splitsing - de aandelen in de vennootschap die het belang in de werkmaatschappij houdt met toepassing van de doorschuiffaciliteit te kunnen schenken aan de opvolger, niet wordt aangemerkt als een splitsing die gericht is op het ontgaan of uitstellen van belastingheffing (in de zin van onder andere artikel 3.56, vierde lid, van de Wet IB 2001), en in dat geval ook een aandeelhoudersmotief een fiscaal vrijgestelde splitsing niet in de weg staat.” (Kamerstukken 2009/10, 32129, nr. 8, p.65)

Het is niet mogelijk om een OCV juridisch (af) te splitsen. Door middel van het hiervoor beschreven stappenplan wordt enkel beoogd om in het kader van een reële bedrijfsopvolging met toepassing van de doorschuiffaciliteit (gericht) aandelen te kunnen schenken aan de opvolger. Gelet op de onmogelijkheid van de OCV om (af) te splitsen en de vergelijkbaarheid van het doel van de aandelenfusie met de splitsingssituatie voor X, is in deze situatie ook de aandelenfusie niet gericht op het ontgaan of uitstellen van belastingheffing.