KG:202:2024:20 Schenking vrij van recht en goedkeuring box 3

Aanleiding

Belastingplichtige (de begiftigde) ontvangt in 2023 een schenking waarbij de schenker de schenkbelasting voor zijn rekening neemt. Dit wordt ook wel aangeduid als een ‘schenking vrij van recht’. Belastingplichtige geeft deze schenking in oktober 2023 aan middels een aangifte schenkbelasting. Op 1 januari 2024 is er nog geen (voorlopige) aanslag schenkbelasting opgelegd.  

Vraag

Hoe wordt in geval van een schenking vrij van recht de schenkbelasting in aanmerking genomen in box 3 wanneer op de peildatum nog geen aanslag schenkbelasting is opgelegd?

Antwoord

De schenker neemt het bedrag aan nog verschuldigde schenkbelasting in zijn aangifte inkomstenbelasting op als een schuld in de rendementsgrondslag van box 3. De begiftigde geeft de corresponderende vordering aan als overige bezitting in box 3. Daarnaast mag de begiftigde op grond van goedkeurend beleid de verschuldigde schenkbelasting in mindering brengen op zijn banktegoeden.

Beschouwing

Schenking vrij van recht en box 3

Bij een schenking vrij van recht is de verplichting voor de schenker om de schenkbelasting voor zijn rekening te nemen een schuld in box 3. De begiftigde heeft voor hetzelfde bedrag een vordering (aan te geven als overige bezitting) in box 3. Zie KG:202:2024:19.

Goedkeuring voor tijdige aangifte schenkbelasting en box 3

Belastingschulden mogen op grond van artikel 5.3, derde lid, onderdeel c, van de Wet inkomstenbelasting 2001 (hierna: Wet IB 2001) niet worden meegenomen in box 3. In de onderdelen d en e worden hierop uitzonderingen gemaakt voor erfbelastingschulden en daarmee verband houdende verplichtingen. Schenkbelastingschulden worden niet als uitzondering genoemd en mogen daarom niet meegenomen worden in box 3.

Belastingplichtige kan de nadelige gevolgen van deze regel voor schenkbelastingschulden voorkomen door gelijk na de schenking aangifte schenkbelasting te doen en de daaropvolgende (voorlopige) aanslag voor de peildatum van box 3 te betalen. In de praktijk is gebleken dat soms de aanslag langer op zich laat wachten waardoor de verschuldigde schenkbelasting niet voor de peildatum kan worden voldaan.

Dit heeft ertoe geleid dat de Staatssecretaris van Financiën in onderdeel 2.2 van het besluit van 7 mei 2024, Stcrt. 2024, 15868, heeft goedgekeurd dat de verschuldigde schenkbelasting op de peildatum in box 3 in mindering wordt gebracht op de banktegoeden. Hiervoor gelden de volgende cumulatieve voorwaarden:

• de aangifte schenkbelasting is uiterlijk acht weken voor het eind van het kalenderjaar van schenking ingediend;
• de Belastingdienst legt de (voorlopige) aanslag schenkbelasting zodanig laat op dat de belastingplichtige hierdoor redelijkerwijs niet in staat is om de verschuldigde schenkbelasting voor de peildatum voor box 3 te betalen;
• op de peildatum zijn voldoende banktegoeden aanwezig. Deze laatste voorwaarde is gesteld omdat de vermindering er niet toe mag leiden dat de waarde van de banktegoeden op een negatief bedrag uitkomt.

In geval van een schenking vrij van recht blijft de begiftigde aansprakelijk voor het betalen van schenkbelasting. De begiftigde is de belastingplichtige voor de Successiewet 1956 en krijgt de aanslag schenkbelasting opgelegd. De begiftigde kan daarom, als belastingplichtige voor de Wet IB 2001, een beroep doen op onderdeel 2.2 van het hiervoor aangehaalde besluit als de (voorlopige) aanslag schenkbelasting te lang op zich laat wachten.