KG:210:2022:1 Triagist; medische vrijstelling

Aanleiding

Triagisten van een huisartsendienst verrichten werkzaamheden voor de spoedpost van een ziekenhuis in de zogenoemde ANW-uren (Avond, Nacht en Weekend). Tussen de huisartsendienst en het ziekenhuis zijn overeenkomsten van opdracht gesloten. Vastgesteld is dat hier géén sprake is van het uitlenen van personeel.

Een triagist beoordeelt aan de hand van een anamnese (specifieke vragen) de aard en het urgentieniveau van de klachten en de zorgbehoefte van de patiënt.

Triagist is geen specifiek beroep dat door de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (hierna: Wet BIG) is gereguleerd.

Om triagist te worden, moet een opleiding worden gevolgd. Deze opleiding wordt afgesloten met een diploma. Tot 30 oktober 2018 was deze opleiding alleen toegankelijk voor verpleegkundigen mbo-4 (BIG), doktersassistenten mbo-4 (niet BIG) en basisartsen (BIG). Sinds 30 oktober 2018 kunnen alle professionals met een erkend diploma van een reeds afgeronde opleiding in de zorg op mbo-4 niveau starten met de opleiding tot triagist.

In de mbo-4 opleiding tot verpleegkundige en de mbo-4 opleiding tot doktersassistent zit een module MBK (medische basiskennis) op mbo-4 niveau. Beide opleidingen bevatten geen aparte module triage.

De overeenkomst tot opdracht wordt uitgevoerd door mbo-4 verpleegkundigen én mbo-4 doktersassistenten die dezelfde vervolgopleiding tot triagist hebben afgerond. Voor het ziekenhuis maakt het niet uit welke vooropleiding een triagist heeft gevolgd. De triagisten worden voor dezelfde werkzaamheden ingezet.

De vragensteller heeft vastgesteld dat de triagisten diensten verrichten op het vlak van gezondheidskundige verzorging van de mens, en dat de prestatie wordt verricht bij de individuele patiënt.

Vragen

1. Is de dienstverlening van de triagist met de opleiding mbo-4 verpleegkundige met de vervolgopleiding tot triagist vrijgesteld op grond van artikel 11, eerste lid, aanhef en onderdeel g, onder 1⁰ van de Wet op de omzetbelasting 1968 (hierna: 11-1-g-1 Wet OB 1968)?
2. Is de dienstverlening van de triagist met de opleiding mbo-4 doktersassistent met de vervolgopleiding tot triagist vrijgesteld op grond van 11-1-g-1 Wet OB 1968?

Antwoorden

1. Ja, de dienstverlening van de triagist met de opleiding mbo-4 verpleegkundige met de vervolgopleiding tot triagist is vrijgesteld op grond van artikel 11-1-g-1 Wet OB 1968. Triagewerkzaamheden kwalificeren op zich als gezondheidskundige verzorging van de mens. De triagewerkzaamheden vallen onder het deskundigheidsgebied van een verpleegkundige. Hierdoor is de vrijstelling van toepassing.
2. Ja, de dienstverlening van de triagist met de opleiding mbo-4 doktersassistent met de vervolgopleiding tot triagist is vrijgesteld op grond van artikel 11-1-g-1 Wet OB 1968. De mbo-4 doktersassistent met de vervolgopleiding triagist kan een beroep doen op de vrijstelling voor zover de triage een afzonderlijke prestatie is die niet opgaat in de meer algemene dienstverlening van een doktersassistente.

Beschouwing

Beschouwing vraag 1

De dienstverlening van een triagist met de opleiding mbo-4 verpleegkundige met de vervolgopleiding tot triagist is vrijgesteld.

Op grond van artikel 11-1-g-1 Wet OB 1968 zijn van belasting vrijgesteld diensten op het vlak van de gezondheidskundige verzorging van de mens door beoefenaren van een medisch of paramedisch beroep die een op dit beroep gerichte opleiding hebben voltooid waarvoor regels zijn gesteld bij of krachtens de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (hierna: Wet BIG), voor zover deze diensten tot het gebied van deskundigheid van dit beroep behoren en onderdeel vormen van bedoelde opleiding. In het Besluit “Omzetbelasting, vrijstelling; artikel 11, eerste lid, aanhef en onderdeel g, onder 1°, van de Wet op de omzetbelasting 1968” (Besluit van 29 maart 2016, BLKB2016/433M) zijn in paragraaf 3 nadere criteria geformuleerd.

Een Wet BIG-beroepsbeoefenaar past de btw-vrijstelling toe op alle gezondheidskundig handelingen die behoren tot zijn deskundigheidsgebied zoals omschreven in de Wet BIG. Artikel 33 van de Wet BIG bepaalt dat tot het gebied van deskundigheid van de verpleegkundige wordt gerekend:

“a. het verrichten van handelingen op het gebied van observatie, begeleiding, verpleging en verzorging;
b. het ingevolge opdracht van een beroepsbeoefenaar op het gebied van de individuele gezondheidszorg verrichten van handelingen in aansluiting op diens diagnostische en therapeutische werkzaamheden.”

Het Besluit opleidingseisen verpleegkundige 2011 van 6 juli 2011, houdende regels inzake de opleidingseisen van de verpleegkundige, is een uitwerking van artikel 33 Wet BIG. Artikel 3 van het Besluit opleidingseisen verpleegkundige 2011 bepaalt:

“Een opleiding als bedoeld in artikel 2, omvat zowel theoretisch als praktisch onderwijs dat gericht is op het verwerven van kennis van en inzicht en vaardigheid in de volgende aspecten van de beroepsuitoefening van de verpleegkundige die betrekking hebben op het gebied van deskundigheid, bedoeld in artikel 33 van de wet:

a. het afnemen van een anamnese;
b. het onderkennen van dreigende of bestaande gezondheidsproblemen;
c. het opstellen van een verpleegplan;
d. het uitvoeren van de verpleegkundige zorg;
e. het evalueren en vastleggen van de verpleegkundige zorg;
f. de professionele ontwikkeling;
g. het samenwerken met andere beroepsgroepen in de zorg;
h. het bieden van goede kwaliteit van zorg.”

Triage valt onder de deskundigheid van een spoedeisende hulp verpleegkundige (hierna: SEH-verpleegkundige). Een SEH-verpleegkundige oordeelt in eerste instantie of een patiënt gezien gaat worden door een arts of niet. Handelingen die zij dan verrichten zijn: het afnemen van een anamnese, het onderkennen van dreigende of bestaande gezondheidsproblemen en het opstellen van een verpleegplan. Deze handelingen vallen onder artikel 3 eerste lid, onderdelen a tot en met c van het Besluit opleidingseisen verpleegkundige 2011.

Beschouwing vraag 2

De dienstverlening van de triagist met de opleiding mbo-4 doktersassistent met de vervolgopleiding tot triagist is vrijgesteld voor zover de triage een afzonderlijke prestatie is die niet opgaat in de meer algemene dienstverlening van een doktersassistente.

De doktersassistente is een medische beroepsbeoefenaar die daarentegen niet onder de Wet BIG valt. Op basis van de wettekst en het Besluit moet derhalve voor de toepassing van de vrijstelling van artikel 11-1-g-1 Wet OB 1968 sprake zijn van een dienst:

1. die de gezondheidskundige verzorging van de mens betreft; en
2. waarbij wordt voldaan aan de kwaliteitseisen zoals gesteld in het Besluit, zodat wordt gewaarborgd dat die dienst een kwaliteitsniveau heeft dat gelijkwaardig is aan het kwaliteitsniveau van een Wet BIG-beroepsbeoefenaar; en
3. die wordt verricht aan een individuele patiënt.

De vragensteller heeft vastgesteld dat aan de voorwaarden a en c wordt voldaan.

In paragraaf 4 van het Besluit is bepaald dat sprake is van een gelijkwaardig kwaliteitsniveau als de medische beroepsbeoefenaar beschikt over medische of psychosociale basiskennis (MBK en PSBK) en bovendien aantoont minimaal te beschikken over:

1. een afgeronde op zijn beroepsuitoefening gerichte gezondheidskundige hbo-bachelor opleiding (240 ECTS); of
2. een afgeronde gezondheidskundige beroepsopleiding gecombineerd met een andere op zijn beroepsopleiding gerichte aanvullende gezondheidskundige opleiding, welke combinatie eenzelfde kwaliteitsniveau heeft als de opleiding onder punt 1; of
3. een afgeronde gezondheidskundige beroepsopleiding gecombineerd met relevante kennis en ervaring op het gebied van zijn beroepsuitoefening, welke combinatie eenzelfde kwaliteitsniveau heeft als de opleiding onder punt 1.

Verder is in paragraaf 4.1 van het Besluit in de op één na laatste alinea vermeld dat:

“Alleen als de medische beroepsbeoefenaar gezondheidskundige diensten verricht die soortgelijk zijn aan de gezondheidskundige diensten verricht door een beroepsbeoefenaar waarvoor de Wet BIG een afgeronde MBO-opleiding eist, geldt voor bovenstaande kwaliteitseisen dat ‘HBO-Bachelor opleiding (240 ECTS)’ wordt vervangen door ‘MBO opleiding’”.

Op basis van het bovenstaande dient de MBO-4 doktersassistent met de vervolgopleiding triagist aan te tonen dat hij/zij een gezondheidskundige dienst verricht die soortgelijk is aan de diensten verricht door een beroepsbeoefenaar waarvoor de Wet BIG een afgeronde mbo-opleiding eist en de gezondheidskundige dienst van een gelijkwaardig kwaliteitsniveau is als die van een Wet BIG-beroepsbeoefenaar.

De opleiding van de mbo-4 doktersassistent is een afgeronde gezondheidskundige beroepsopleiding, inclusief een module MBK. Daarnaast kwalificeert de vervolgopleiding triagist als een andere op zijn beroepsopleiding gerichte aanvullende gezondheidskundige opleiding. Op basis hiervan wordt voldaan aan de voorwaarden zoals beschreven in punt 2 van paragraaf 4 van het Besluit voor zover de triage een afzonderlijke prestatie is die niet opgaat in de meer algemene dienstverlening van een doktersassistente.