Ga direct naar de inhoud
Ga direct naar de footer
KG:211:2022:8 X Società a responsabilità limitata a capitale ridotto
Aanleiding
De ‘Società a responsabilità limitata a capitale ridotto’ (hierna: S.r.l.c.r.) is een rechtsvorm (een specifieke uitwerking van de S.r.l.) die in 2012 (gepubliceerd in het Italiaanse Staatsblad van 26 juni 2012, nr. 147, SO) is geïntroduceerd ter bevordering van innovatieve start-ups, waarbij het niet verplicht is om het aandelenkapitaal van
€ 10.000 (benodigd bij de reguliere S.r.l.) direct vol te storten. Het aandelenkapitaal bedraagt minimaal € 1,00 en moet lager zijn dan € 10.000. Op grond van art. 44, kl. 1, van het besluit van 22 juni 2012, n. 83 (“Decreto Sviluppo) werd bepaald dat:
“Fermo quanto previsto dall'articolo 2463-bis del codice civile, la società a responsabilità limitata a capitale ridotto può essere costituita con contratto o atto unilaterale da persone fisiche che abbiano compiuto i trentacinque anni di età alla data della costituzione”.
Vertaling:
Onverminderd de bepalingen van artikel 2463-bis van het burgerlijk wetboek, kan de società a responsabilità limitata a capitale ridotto bij contract of eenzijdige akte worden opgericht door natuurlijke personen die ten hoogste 35 jaar oud zijn op de oprichtingsdatum.
Het besluit stelde dus de eis dat aandeelhouders enkel natuurlijke personen kunnen zijn en geen rechtspersonen. Deze natuurlijke personen mochten tenslotte de leeftijd van 35 jaar nog niet hebben bereikt.
Inmiddels is de rechtsvorm S.r.l.c.r. vervangen door de rechtsvorm S.r.l.s. (Società a responsabilità limitata semplificata). Daarbij is de leeftijdseis losgelaten. De S.r.l.s. kan door elke natuurlijke persoon worden gevormd, ongeacht de leeftijd. Beide vormen zijn een bijzondere vorm van de S.r.l. Deze kwalificatie ziet evenwel alleen op de rechtsvorm S.r.l.c.r.
Vraag
Kwalificeert X S.r.l.c.r., opgericht naar het recht van Italië, voor de Wet op de vennootschapsbelasting 1969, de Wet inkomstenbelasting 2001, de Wet op de dividendbelasting 1965 en de Wet bronbelasting 2021 als een niet-transparant lichaam of als een transparant samenwerkingsverband?
Antwoord/Antwoorden
X S.r.l.c.r., opgericht naar het recht van Italië, kwalificeert voor de Nederlandse belastingheffing als een kapitaalvennootschap, zijnde een niet-transparant lichaam.
Beschouwing
Bij deze kwalificatie kon worden beschikt over:
- het besluit van de staatssecretaris van 11 december 2009, nr. CPP2009/519M (hierna: “kwalificatiebesluit”);
- de oprichtingsakte naar het recht van Italië;
- de civiele wetgeving van Italië met de naam “Codice Civile Italiano”, hierna genoemd “CCI”.
Beoordelingswijze buitenlands samenwerkingsverband
Buitenlandse rechtsvormen of samenwerkingsverbanden moeten, voor zover dit voor Nederlandse belastingheffing van belang is, worden gekwalificeerd volgens het kwalificatiebesluit. Uit dit besluit volgt dat allereerst een analyse moet worden gemaakt aan de hand van de civielrechtelijke wet- en regelgeving van het desbetreffende land, ter beoordeling of in wezen sprake is van een kapitaalvennootschap of van een personenvennootschap. Voor deze beoordeling zijn met name vier vragen van belang: het zogenoemde toetsingskader. Dit toetsingskader is opgenomen in onderdeel 3 van het besluit. Naast dit toetsingskader kunnen, zeker als een vergelijkbare Nederlandse rechtsvorm niet bestaat, ook andere feiten en omstandigheden een rol spelen bij het bepalen van de aard van het betreffende samenwerkingsverband.
Bij de initiële beoordeling van de rechtsvorm wordt niet gekeken naar de specifieke invulling die in statuten of overeenkomst aan het betreffende samenwerkingsverband wordt gegeven. Bij de kwalificatie geldt de civiele wetgeving van het betreffende land als uitgangspunt. In het geval dat de betreffende wetgeving toestaat om voor de kwalificatie relevante onderdelen statutair te regelen, kunnen de statuten van het samenwerkingsverband van belang zijn.
Toetsingskader
Het toetsingskader omvat de volgende vier vragen:
(A) Kan het samenwerkingsverband de juridische eigendom hebben van de vermogensbestanddelen waarmee het de activiteiten uitoefent?
(B) Zijn alle participanten beperkt aansprakelijk voor de schulden en de andere verplichtingen van het samenwerkingsverband?
(C) Heeft het samenwerkingsverband een in aandelen verdeeld kapitaal in civielrechtelijke zin, dan wel kan het kapitaal in maatschappelijke zin gelijkgesteld worden met een in aandelen verdeeld kapitaal?
(D) Kan er, buiten het geval van vererving of legaat, toetreding of vervanging van participanten plaatsvinden zonder dat toestemming nodig is van alle participanten?
Beoordeling
Toepassing toetsingskader op de beoordeelde rechtsvorm.
(A) Kan het samenwerkingsverband de juridische eigendom hebben van de vermogensbestanddelen waarmee het de activiteiten uitoefent?
De S.r.l.c.r. behoort in Italië tot de categorie rechtspersonen (artikel 12 CCI). Rechtspersonen hebben dezelfde juridische mogelijkheden als natuurlijke personen, inclusief de mogelijkheid tot het zijn van juridisch eigenaar van vermogensbestanddelen (zie o.a. artikel 31 CCI).
Het antwoord op vraag A is Ja.
(B) Zijn alle participanten beperkt aansprakelijk voor de schulden en de andere verplichtingen van het samenwerkingsverband?
Bij deze vraag gaat het om de rechtstreekse, op de wet gebaseerde primaire externe aansprakelijkheid van de participanten jegens derden.
De genus-rechtsvorm S.r.l. draagt in zijn naam ‘responsabilità limitata’, inhoudende beperkte aansprakelijkheid. Het artikel over de beperkte aansprakelijkheid is van overeenkomstige toepassing op onderhavige rechtsvorm en is opgenomen in de CCI en luidt als volgt in het Italiaans, respectievelijk Nederlands:
“Art. 2462.
Responsabilità.
Nella società a responsabilità limitata per le obbligazioni sociali risponde soltanto la società con il suo patrimonio. In caso di insolvenza della società, per le obbligazioni sociali sorte nel periodo in cui l'intera partecipazione è appartenuta ad una sola persona, questa risponde illimitatamente quando i conferimenti non siano stati effettuati secondo quanto previsto dall'articolo 2464, o fin quando non sia stata attuata la pubblicità prescritta dall'articolo 2470.”
Art. 2462.
Aansprakelijkheid
Voor de società a responsabilità limitata geldt dat alleen de vennootschap en haar vermogen aansprakelijk is voor (sociale [sic]) verplichtingen. In geval van insolventie van de vennootschap, voor de vennootschapsrechtelijke verplichtingen die ontstaan in de periode waarin de volledige deelneming aan één persoon toebehoorde, is deze laatste voor onbepaalde tijd aansprakelijk wanneer de inbreng niet is gedaan overeenkomstig de bepalingen van artikel 2464, of totdat het door artikel 2470 voorgeschreven verhaal is uitgevoerd.
Het antwoord op vraag B is Ja.
(C) Heeft het samenwerkingsverband een in aandelen verdeeld kapitaal in civielrechtelijke zin, dan wel kan het kapitaal in maatschappelijke zin gelijkgesteld worden met een in aandelen verdeeld kapitaal?
De vertaling van de aanhef van art. 2463-bis CCI luidt:
"De akte van oprichting moet bij openbare akte worden opgemaakt volgens het standaardmodel getypeerd bij decreet van de minister van Justitie, in overeenstemming met de minister van Economie en Financiën en met de minister van Economische Ontwikkeling, en vermeldt:
1) de achternaam, naam, datum, geboorteplaats, woonplaats, burgerschap van elke aandeelhouder;
2) de bedrijfsnaam met de aanduiding van een vereenvoudigde naamloze vennootschap en de gemeente waar het hoofdkantoor en eventuele nevenvestigingen zijn gevestigd;
3) het bedrag van het maatschappelijk kapitaal, gelijk aan ten minste 1 euro en minder dan het bedrag van 10.000 euro voorzien in artikel 2463, tweede lid, nummer 4), ondertekend en volgestort op de oprichtingsdatum. De bijdrage moet contant worden betaald en aan het bestuursorgaan worden betaald;
4) de vereisten vermeld in de nummers 3), 6), 7) en 8) van het tweede lid van artikel 2463;
5) plaats en datum van ondertekening;
6) de bestuurders (5)."
Ingevolge art. 2463-bis CCI jo. art. 44 Besluit 22 juni 2021, nr. 83 en de oprichtingsakte is er sprake van een in aandelen verdeeld kapitaal.
Het antwoord op vraag C is Ja.
(D) Kan er, buiten het geval van vererving of legaat, toetreding of vervanging van participanten plaatsvinden zonder dat toestemming nodig is van alle participanten?
De S.r.l.c.r. heeft een in aandelen verdeeld kapitaal. In de oprichtingsakte zijn bepalingen opgenomen over overdracht van aandelen. Hieruit blijkt dat er een mogelijkheid tot vervreemding bestaat aan natuurlijke personen. In de statuten is een notificatie- en aanbiedingsplicht aan de zittende aandeelhouders opgenomen.
Deze aanbiedingsplicht doet evenwel niet af aan de vrije overdraagbaarheid.
Het antwoord op vraag D is Ja.
Vervolg kwalificatie
De Italiaanse S.r.l.c.r. is een species van de genusrechtsvorm S.r.l. Ten opzichte van de S.r.l. wijkt de S.r.l.c.r. op de volgende onderdelen af:
- De S.r.l.c.r. kon slechts opgericht worden door natuurlijke personen (jonger dan 35 jaar). Deze leeftijdseis is echter snel komen te vervallen en gold al niet meer ten tijde van de oprichting van X S.r.l.c.r.
- Het aandelenkapitaal bedraagt minimaal € 1,00 en moet lager zijn dan € 10.000. Een reguliere S.r.l. heeft een minimum aandelenkapitaal van € 10.000.
Conclusie
In onderdeel 3.4 van het besluit wordt ingegaan op het onderscheid tussen een kapitaal- en een personenvennootschap. Van een kapitaalvennootschap is sprake als tenminste drie van de vier vragen bevestigend worden beantwoord. Onder verwijzing naar het arrest van de Hoge Raad, 2 juni 2006, nr. 40.919 (BNB 2006/288c*, ECLI:NL:HR:2006:AX2034) is ook sprake van een kapitaalvennootschap, wanneer de vragen A en B bevestigend worden beantwoord en de onderneming ook overigens niet voor rekening en risico van de participanten wordt gedreven.
Ten aanzien van deze vennootschap worden alle vier de vragen bevestigend beantwoord. Toepassing van genoemd arrest leidt tot dezelfde conclusie. X S.r.l.c.r. kwalificeert daarom voor de Wet op de vennootschapsbelasting 1969, de Wet inkomstenbelasting 2001, de Wet op de dividendbelasting 1965 en de Wet bronbelasting 2021 als een kapitaalvennootschap, zijnde een niet-transparant lichaam.